Sosyokültürel ve ekonomik geri kalmışlık birçok hastalığın tedavisinde geri kalma nedeni olur.
Birçok hastalığın da nedeni olur.
Bunlardan biri de Beta hemolitik streptokok adlı bir bakterinin enfeksiyonları genellikle boğazda yer alıp ateşli ve bademciklerde beyaz iltihap odakları oluşturup ilaçla veya kendiliğinden geçebilen bir üst solunum yolu enfeksiyonu yapar.
Bu bakterinin dış duvarı kalbin içyapısı ile aynı maddeleri içerir. Betahemolitik Streptokok’a karşı gelişen vücudun direnç hücreleri kalbin iç yüzünü de sanki düşmanmış gibi algılar ve burada iltihabi cevap oluştururlar.
Aynı bir yaranın iyileşmesi gibi bu dokuda kalınlaşma erime kireçlenme gibi olaylar olur.
Boğaz ağrısı yapan bu enfeksiyonda en az 10-20 sene sonra kalbin en çok mitral sonrada aort kapağı dediğimiz kapaklarda tutulum yapıp zarar verir.
Kan akışkanlığının mekanik olarak bozulmasına neden olur.
Ya darlık olur geçemez ya da yetmezlik olur kan birikir yine ileri gidemez bazen ikisi de olur.
Kalp çok çalışır ve giderek büyür bazen de sonunda aynı bir don lastiğinin bozulması gibi kasın kasılma gücü biter.
Kalp yetmezliği yapar.
EKO en iyi bilinen teşhiş yöntemidir.
Angio da ventrikülografi de tanıda yardımcı olur.
Bu durumu düzeltmek için angio da balon ile darlık açma/ klips ile yetmezlik tedavi etme veya kasıktan girip endovasküler yöntemle kapak yerleştirme yapılabilir.
Şartların uygun olmadığı durumlarda açık kalp cerrahisi ile bu kapaklar tamir edilebilir veya suni kapaklarla değişim yapılır.
İki cins kapak vardır.
Biyolojik olanlar domuz ya da inek perikardından yapılır.
Domuzdan elde edilen daha sağlamdır.
Avantajları kan sulandırıcı kullanmaya gerek yoktur.
Dezavantajı ise 10 yılda bozulur ikinci bir müdahale gerektirir.
Domuzdan elde edilen malzeme için diyanet ile yapılan görüşmelerde insan sağlığı için faydalı olduğundan ve yenilmeden vücuda uygulandığından İslami açıdan mekruh olmadığı açıklanmıştır.
Metalik kapaklar da yıpranma söz konusu değildir ancak coumadin adlı bir ilaç ömür boyu kullanılmalıdır.
INR testi ile dozu ayarlanır. Inr 2-3,5 arası olmalıdır.
Hastalarda yıllık eko takibi gerekir.
Birde temini zor olan kadavralardan elde edilen insan kapakları vardır.
Cerrahi açıdan küçücük kesilerle kozmetik olarak bu kapak ameliyatları yapılabilir.
Artan sosyo-ekonomik gelişim bu rahatsızlık sayısını son yıllarda azaltmış olup yeni cerrahlar nerede ise hiç bu ameliyatları görememektedirler.
Bundan 30-40 sene önce açık kalp ameliyatlarının 75 ni kapak ameliyatları oluştururken şimdilerde 5 kadar hasta ya böyle bir müdahaleye gerek duyulmaktadır.
Kapak ameliyatları tecrübe gerektiren ameliyatlardır.