20 EKİM DÜNYA OSTEOPOROZ GÜNÜ

Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı - Obezite ve Diyabet Uygulama ve Araştırma Merkezi (OBDİM-EASO COM) Müdürü Prof.Dr. Taner BAYRAKTAROĞLU, 20 Ekim Dünya Osteoporoz Günü doğrultusunda şunları ifade etti: “Tüm dünyada her üç saniyede bir kırık oluşmakta, yılda 9 milyon kırık vakası görülmektedir. 50 yaş üzeri her 3 kadından birisi ve her 5 erkekten birisi hayatının bir döneminde kırık yaşayacaktır. Osteoporoz, kemik kütlesinde azalma ve mikroyapısında bozulma ile karakterize bir hastalıktır. En sık görülen metabolik kemik hastalığıdır. Kırık risk artışı ve bununla ilişkili boy kısalması, kamburluk, başkalarına bağımlı olma ve ölüm riskinde artış nedenlerinden en önemlisidir. 2050'ye gelindiğinde, dünya çapında erkeklerde kalça kırığı görülme sıklığının 1990'a göre 310 ve kadınlarda 240 artacağı tahmin edilmektedir. Kentleşme ve nüfusun yaşlanması, osteoporoz hastalık yükünde hızlı artış nedenleridir. Riskli hastalar uygun şekilde taranmalı, hastalık erkenden saptanmalıdır. Ne yazık ki gecikmeler yaşanmakta, kırıklar önlenememekte, uygun tedavi edilememekte ve tekrarlayan kırıklar görülmektedir. Omurga kırıklarının sadece üçte biri klinik olarak tanınmaktadır. Omurga kırığı olan her 5 kadından 1'inin bir yıl içinde bir kez daha kırık yaşayacağı ön görülmektedir. Ayrıca önceki bir kırığın, herhangi bir kırık riskinde 86 artışla ilişkili olduğu saptanmıştır. Osteoporoza bağlı en az bir kırık yaşamış olanların 80’ine osteoporoz tanısı konulmadığı ve osteoporoz tedavisi almadığı anlaşılmıştır. Osteoporoz, kalp krizi, meme kanseri ve diğer hastalıklardan daha fazla hastanede kalmaya yol açabilmekte, erkeklerde prostat kanserinden 27 daha fazla kırığa yol açabilmektedir. 65 yaş üstü bütün kadınlar ve 70 yaş üstü bütün erkekler kemik mineral yoğunluğu ölçümü ile taranmalıdır. 65 yaşın altında olup menopozda olan hanımlar ile 50-70 yaş arası erkeklerde ise kırık için aşağıdaki risk faktörlerinden herhangi biri varsa yine tarama yapılmalıdır. Boy yüksekliğinden az bir mesafeden düşmekle kırık gelişmişse, üç aydan uzun süre ≥5 mg/gün prednisolon ya da eşdeğeri glukokortikoid (kortizon tedavisi) kullanımı varsa­, romatizmal bir hastalığa sahip olmak, sigara ve aşırı alkol tüketimi, boyda 4 cm’ den fazla kısalma, düşük vücut ağırlığı, geç adet görme, 45 yaşından erken menopoza girme, ailede kalça kırığı bulunması durumlarından herhangi birisi varsa mutlaka bir hekime başvurularak gerekli taramalar yapılmalıdır. Sinsi düşman osteoporoza karşı savaşmada önemli silahlarımız vardır. Öncelikle hayat boyu egzersiz, yeterli kalsiyumlu gıda tüketimi, sigara, alkol ve aşırı kafeinden uzak yaşam tarzı osteoporozu önlemede yardımcı olmaktadır. kemik mineral yoğunluğu ölçümleri ile tarama yapılarak erken dönemde teşhis ve uygun tedavi imkanı vardır. Osteoporoz önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Risk altındaysanız, hekiminizden kemik sağlığı değerlendirmesi isteyiniz ve geleceğinizi koruyunuz.”